keyboard_tab Cyber Resilience Act 2023/2841 PL

1.   Bez zbędnej zwłoki, a w każdym razie do dnia 8 września 2025 r. każdy podmiot Unii pod nadzorem swojego kierownictwa najwyższego szczebla podejmuje odpowiednie i proporcjonalne środki techniczne, operacyjne i organizacyjne, aby zarządzać ryzykiem w cyberprzestrzeni zidentyfikowanym na podstawie Ram oraz aby zapobiec incydentom lub zminimalizować ich skutki. Przy uwzględnieniu najnowszego stanu wiedzy, oraz, w stosownych przypadkach, odpowiednich norm europejskich i międzynarodowych, środki te zapewniają poziom bezpieczeństwa sieci i systemów informatycznych w całym środowisku ICT odpowiedni do istniejącego ryzyka w cyberprzestrzeni. Oceniając proporcjonalność tych środków należycie uwzględnia się stopień narażenia podmiotu Unii na ryzyko_w cyberprzestrzeni, wielkość podmiotu, prawdopodobieństwo wystąpienia incydentów i ich dotkliwość, w tym ich skutki społeczne, gospodarcze i międzyinstytucjonalne.

2.   Wdrażając środki zarządzania ryzykiem w cyberprzestrzeni, podmioty_Unii uwzględniają co najmniej następujące kwestie:

a)	politykę w zakresie cyberbezpieczeństwa, w tym środki niezbędne do osiągnięcia celów i priorytetów, o których mowa w art. 6 i w ust. 3 niniejszego artykułu;

b)	politykę analizy ryzyka w cyberprzestrzeni i bezpieczeństwa systemów informatycznych;

c)	cele strategiczne w zakresie korzystania z usług chmurowych;

d)	w stosownych przypadkach audyt cyberbezpieczeństwa, który może obejmować ocenę ryzyka w cyberprzestrzeni, podatności i cyberzagrożeń oraz testy penetracyjne przeprowadzane regularnie przez zaufanego usługodawcę z sektora prywatnego;

e)	wdrożenie zaleceń wynikających z audytów cyberbezpieczeństwa, o których mowa w lit. d), w drodze aktualizacji zasad dotyczących cyberbezpieczeństwa i aktualizacji polityk;

f)	kwestie organizacyjne dotyczące cyberbezpieczeństwa, w tym wyznaczenie ról i obowiązków;

g)	zarządzanie aktywami, w tym rejestr zasobów ICT i mapy sieci ICT;

h)	bezpieczeństwo zasobów ludzkich i kontrolę dostępu;

i)	bezpieczeństwo operacji;

j)	bezpieczeństwo łączności;

k)	nabywanie, rozbudowę i utrzymywanie systemów, w tym polityki postępowania z podatnościami i ich ujawniania;

l)	w miarę możliwości politykę dotyczącą przejrzystości kodu źródłowego;

m)	bezpieczeństwo łańcucha dostaw, w tym aspekty związane z bezpieczeństwem relacji między każdym podmiotem Unii a jego bezpośrednimi dostawcami lub usługodawcami;

n)	obsługę incydentów oraz współpracę z CERT-UE, na przykład stałe monitorowanie bezpieczeństwa i rejestrowanie danych związanych z bezpieczeństwem;

o)	zarządzanie ciągłością działania, na przykład zarządzanie kopiami zapasowymi i przywracanie normalnego działania po wystąpieniu sytuacji nadzwyczajnej, i zarządzanie kryzysowe; oraz

p)	promowanie i rozwój programów edukowania, rozwijania umiejętności, podnoszenia świadomości, ćwiczeń i szkoleń w dziedzinie cyberbezpieczeństwa.

Do celów akapitu pierwszego lit. m) podmioty_Unii uwzględniają podatności charakterystyczne dla każdego bezpośredniego dostawcy i usługodawcy oraz ogólną jakość produktów i praktyk w zakresie cyberbezpieczeństwa stosowanych przez ich dostawców i usługodawców, w tym ich procedury bezpiecznego opracowywania.

3.   Podmioty Unii stosują co najmniej następujące szczegółowe środki zarządzania ryzykiem w cyberprzestrzeni:

a)	rozwiązania techniczne umożliwiające pracę zdalną i jej utrzymanie;

b)	konkretne kroki zmierzające do przejścia na zasady zerowego zaufania;

c)	stosowanie uwierzytelniania wieloskładnikowego jako normy we wszystkich sieciach i systemach informatycznych;

d)	wykorzystywanie kryptografii i szyfrowania, w szczególności szyfrowania end-to-end, oraz bezpiecznego podpisu cyfrowego;

e)	w stosownych przypadkach bezpieczne systemy łączności głosowej, wizualnej i tekstowej oraz bezpieczne systemy łączności w sytuacjach nadzwyczajnych wewnątrz podmiotu Unii;

f)	proaktywne środki wykrywania i usuwania złośliwego oprogramowania i oprogramowania szpiegującego;

g)	zabezpieczenie łańcucha dostaw oprogramowania poprzez kryteria regulujące opracowywanie i ocenę bezpiecznego oprogramowania;

h)

tworzenie i przyjmowanie programów szkoleń w zakresie cyberbezpieczeństwa dla kierownictwa najwyższego szczebla i członków personelu podmiotu Unii, którym powierzono zadanie zapewnienia skutecznego wdrożenia niniejszego rozporządzenia, przy czym te programy szkoleń muszą być współmierne do przewidzianych zadań i oczekiwanych zdolności;

i)	regularne szkolenia z zakresu cyberbezpieczeństwa dla członków personelu;

j)	w stosownych przypadkach udział w analizach ryzyka dla wzajemnych połączeń między podmiotami Unii;

k)

wzmocnienie zasad udzielania zamówień publicznych, aby ułatwić osiągnięcie wysokiego wspólnego poziomu cyberbezpieczeństwa poprzez: (i) usunięcie barier umownych, które ograniczają wymianę pochodzących od dostawców usług ICT informacji na temat incydentów, podatności i cyberzagrożeń z CERT-UE; (ii) zobowiązania umowne do zgłaszania incydentów, podatności i cyberzagrożeń, a także do ustanowienia odpowiedniego mechanizmu reagowania na incydenty i ich monitorowania.

1.   Incydent uznaje się za znaczący, jeżeli:

a)	spowodował lub może spowodować dotkliwe zakłócenia operacyjne w funkcjonowaniu lub straty finansowe dla danego podmiotu Unii;

b)	wpłynął lub może wpłynąć na inne osoby fizyczne lub prawne, powodując znaczne szkody majątkowe i niemajątkowe.

2.   Podmioty Unii przedkładają CERT-UE:

a)

bez zbędnej zwłoki, a w każdym razie w ciągu 24 godzin od powzięcia wiedzy o znaczącym incydencie – wczesne ostrzeżenie, w którym w stosownych przypadkach wskazuje się, że znaczący incydent został przypuszczalnie wywołany działaniem bezprawnym lub działaniem w złym zamiarze lub że mógł wywrzeć wpływ międzyinstytucjonalny lub transgraniczny;

b)

bez zbędnej zwłoki, a w każdym razie w ciągu 72 godzin od powzięcia wiedzy o znaczącym incydencie – zgłoszenie incydentu, w stosownych przypadkach wraz z aktualizacją informacji, o których mowa w lit. a), i ze wskazaniem wstępnej oceny znaczącego incydentu, w tym jego dotkliwości i skutków, a w stosownych przypadkach także oznak naruszenia integralności systemu;

c)	na wniosek CERT-UE – sprawozdanie okresowe na temat odpowiednich aktualizacji statusu;

d)

nie później niż miesiąc po zgłoszeniu incydentu na podstawie lit. b) – sprawozdanie końcowe zawierające następujące elementy: (i) szczegółowy opis incydentu, w tym jego dotkliwości i skutków; (ii) rodzaj zagrożenia lub pierwotną przyczynę, które prawdopodobnie były źródłem incydentu; (iii) zastosowane i wdrażane środki ograniczające ryzyko; (iv) w stosownych przypadkach – transgraniczne lub międzyinstytucjonalne skutki incydentu;

e)	jeżeli incydent nie zakończył się w terminie składania sprawozdania końcowego, o którym mowa w lit. d) – sprawozdanie z postępu prac w danym momencie oraz sprawozdanie końcowe w terminie jednego miesiąca od zakończenia przez nie obsługi incydentu.

3.   Podmiot Unii bez zbędnej zwłoki, a w każdym razie w ciągu 24 godzin od powzięcia wiedzy o znaczącym incydencie, informuje o wystąpieniu znaczącego incydentu wszelkie stosowne odpowiedniki krajowe, o których mowa w art. 17 ust. 1, w państwie członkowskim, w którym podmiot ten ma siedzibę.

4.   Podmioty Unii zgłaszają między innymi wszelkie informacje umożliwiające CERT-UE określenie wszelkiego wpływu międzyinstytucjonalnego, wpływu na przyjmujące państwo członkowskie lub transgranicznego wpływu znaczącego incydentu. Bez uszczerbku dla art. 12 samo zgłoszenie nie nakłada na podmiot Unii zwiększonej odpowiedzialności.

5.   W stosownych przypadkach podmioty_Unii bez zbędnej zwłoki powiadamiają użytkowników sieci i systemów informatycznych, których dotyczy incydent, lub użytkowników innych elementów środowiska ICT, których potencjalnie dotyczy znaczący incydent lub poważne cyberzagrożenie, oraz którzy w stosownych przypadkach mają potrzebę podjęcia środków łagodzących, o wszelkich środkach lub środkach zaradczych, które użytkownicy ci mogą zastosować w reakcji na ten incydent lub to zagrożenie. w stosownych przypadkach podmioty_Unii informują tych użytkowników o samym poważnym cyberzagrożeniu.

6.   Jeżeli znaczący incydent lub poważne cyberzagrożenie mają wpływ na sieć i system informatyczny lub element środowiska ICT podmiotu Unii, które jest celowo powiązane ze środowiskiem ICT innego podmiotu Unii, CERT-UE wydaje stosowne ostrzeżenie dotyczące cyberbezpieczeństwa.

7.   Podmioty Unii, na wniosek CERT-UE, przekazują mu bez zbędnej zwłoki informacje cyfrowe wygenerowane w wyniku korzystania z urządzeń elektronicznych uczestniczących w  incydentach, które u nich wystąpiły. CERT-UE może dodatkowo sprecyzować, jakiego rodzaju informacji cyfrowych potrzebuje do celów orientacji sytuacyjnej i zareagowania na incydenty.

8.   Co trzy miesiące CERT-UE przedkłada IICB, ENISA, EU INTCEN i sieci CSIRT sprawozdanie podsumowujące zawierające zanonimizowane i zagregowane dane dotyczące znaczących incydentów, incydentów, cyberzagrożeń, potencjalnych zdarzeń dla cyberbezpieczeństwa i podatności na podstawie art. 20 oraz znaczących incydentów zgłoszonych na podstawie ust. 2 niniejszego artykułu. To sprawozdanie podsumowujące stanowi wkład w przedstawiane co dwa lata sprawozdanie na temat stanu cyberbezpieczeństwa w Unii przyjmowane na podstawie art. 18 dyrektywy (UE) 2022/2555.

9.   Do dnia 8 lipca 2024 r. IICB wyda wytyczne lub zalecenia doprecyzowujące zasady składania, format i treść zgłoszeń na podstawie niniejszego artykułu. Przygotowując takie wytyczne lub zalecenia, IICB uwzględnia wszelkie akty wykonawcze przyjęte na podstawie art. 23 ust. 11 dyrektywy (UE) 2022/2555 określające rodzaj informacji, format i procedurę zgłoszeń. CERT-UE rozpowszechnia odpowiednie szczegółowe informacje techniczne w celu umożliwienia proaktywnego wykrywania incydentów, reagowania na nie lub wprowadzania środków łagodzących ich skutki przez podmioty_Unii.

10.   Obowiązki w zakresie zgłaszania incydentów określone w niniejszym artykule nie obejmują:

a)

EUCI;

b)	informacji, których dalsze rozpowszechnianie zostało wykluczone za pomocą widocznego oznakowania, chyba że wyraźnie zezwolono na ich wymianę z CERT-UE.

1.   Działając jako punkt wymiany informacji na temat cyberbezpieczeństwa i koordynacji reakcji na incydenty, CERT-UE ułatwia wymianę informacji dotyczących incydentów, cyberzagrożeń, podatności i potencjalnych zdarzeń dla cyberbezpieczeństwa między:

a)	podmiotami Unii;

b)	odpowiednikami, o których mowa w art. 17 i 18.

2.   CERT-UE, w stosownych przypadkach w ścisłej współpracy w ENISA, ułatwia koordynację między podmiotami Unii w zakresie reagowania na incydenty, co obejmuje:

a)	przyczynianie się do spójnej komunikacji zewnętrznej;

b)	wzajemne wsparcie, takie jak wymiana informacji istotnych dla podmiotów Unii lub udzielanie pomocy, w stosownych przypadkach bezpośrednio na miejscu;

c)	optymalne wykorzystanie zasobów operacyjnych;

d)	koordynację z innymi mechanizmami reagowania kryzysowego na poziomie Unii.

3.   CERT-UE, w ścisłej współpracy z ENISA, wspiera podmioty_Unii w zakresie orientacji sytuacyjnej w odniesieniu do incydentów, cyberzagrożeń, podatności i potencjalnych zdarzeń dla cyberbezpieczeństwa, a także w dzieleniu się istotnymi postępami w dziedzinie cyberbezpieczeństwa.

4.   Do dnia 8 stycznia 2025 r. IICB na podstawie propozycji CERT-UE przyjmie wytyczne lub zalecenia dotyczące koordynacji reagowania na incydenty i współpracy w tym zakresie w odniesieniu do znaczących incydentów. w przypadku podejrzenia, że incydent nosi znamiona przestępstwa, CERT-UE bez zbędnej zwłoki doradza, jak zgłosić incydent organom ścigania.

5.   Na specjalny wniosek państwa członkowskiego i za zgodą zainteresowanych podmiotów Unii CERT-UE może zwrócić się do ekspertów z wykazu, o którym mowa w art. 23 ust. 4, o udział w reakcji na poważny incydent mający wpływ na to państwo członkowskie lub na incydent w cyberbezpieczeństwie na dużą skalę zgodnie z art. 15 ust. 3 lit. g) dyrektywy (UE) 2022/2555. Szczegółowe przepisy dotyczące dostępu podmiotów Unii do ekspertów technicznych oraz korzystania z ich usług są zatwierdzane przez IICB na wniosek CERT-UE.