keyboard_tab Cyber Resilience Act 2023/2841 PL

1.   Do dnia 8 września 2024 r. Międzyinstytucjonalna Rada ds. Cyberbezpieczeństwa ustanowiona na mocy art. 10, po konsultacji z Agencją Unii Europejskiej ds. Cyberbezpieczeństwa (ENISA) i po otrzymaniu wskazówek od CERT-UE, wyda podmiotom Unii wytyczne do celów przeprowadzenia wstępnej analizy cyberbezpieczeństwa i ustanowienia wewnętrznych ram zarządzania ryzykiem w cyberprzestrzeni, jego nadzorowania i kontroli zgodnie z art. 6, przeprowadzania ocen dojrzałości w zakresie cyberbezpieczeństwa na podstawie art. 7, stosowania środków zarządzania ryzykiem w cyberprzestrzeni na podstawie art. 8 oraz przyjęcia planu dotyczącego cyberbezpieczeństwa na podstawie art. 9.

2.   Wdrażając art. 6–9, podmioty_Unii uwzględniają wytyczne, o których mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, a także odpowiednie wytyczne i zalecenia przyjęte na podstawie art. 11 i 14.

1.   Do dnia 8 kwietnia 2025 r. każdy podmiot Unii, po przeprowadzeniu wstępnej analizy cyberbezpieczeństwa, takiej jak audyt, ustanawia wewnętrzne ramy zarządzania ryzykiem w cyberprzestrzeni, jego nadzorowania i kontroli (zwane dalej „Ramami”). Ustanowienie Ram nadzoruje kierownictwo_najwyższego_szczebla podmiotu Unii, które ponosi za nie odpowiedzialność.

2.   Ramy obejmują swym zakresem całość jawnego środowiska ICT danego podmiotu Unii (zwanego dalej „środowiskiem ICT”), w tym każde środowisko ICT i sieć technologii operacyjnej znajdujące się w obiektach tego podmiotu, wszelkie aktywa i usługi, które przekazano w ramach outsourcingu do środowisk przetwarzania w chmurze lub których hosting prowadzą strony trzecie, a także urządzenia mobilne, sieci instytucjonalne, sieci biznesowe niepodłączone do internetu oraz wszelkie urządzenia podłączone do tych środowisk. Ramy opierają się na podejściu uwzględniającym wszystkie zagrożenia.

3.   Ramy muszą zapewniać wysoki poziom cyberbezpieczeństwa. Ramy określają wewnętrzną politykę w zakresie cyberbezpieczeństwa, w tym cele i priorytety, w odniesieniu do bezpieczeństwa sieci i systemów informatycznych, a także role i obowiązki członków personelu podmiotu Unii, których zadaniem jest zapewnienie skutecznego wdrożenia niniejszego rozporządzenia. Ramy obejmują również mechanizmy pomiaru skuteczności wdrażania.

4.   Ramy poddaje się regularnemu przeglądowi w świetle ewolucji ryzyka w cyberprzestrzeni i co najmniej raz na cztery lata. w stosownych przypadkach i na wniosek Międzyinstytucjonalnej Rady ds. Cyberbezpieczeństwa ustanowionej na mocy art. 10 Ramy podmiotu Unii mogą być aktualizowane w oparciu o wskazówki od CERT-UE dotyczące zidentyfikowanych incydentów lub zaobserwowanych ewentualnych luk we wdrażaniu niniejszego rozporządzenia.

5.   Kierownictwo najwyższego szczebla każdego podmiotu Unii odpowiada za wdrażanie niniejszego rozporządzenia i nadzoruje wypełnianie przez jego struktury obowiązków związanych z Ramami.

6.   W stosownych przypadkach i bez uszczerbku dla swojej odpowiedzialności za wdrażanie niniejszego rozporządzenia kierownictwo_najwyższego_szczebla każdego podmiotu Unii może przekazać określone obowiązki wynikające z niniejszego rozporządzenia urzędnikom wyższego szczebla w rozumieniu art. 29 ust. 2 regulaminu pracowniczego lub innym urzędnikom na równoważnym szczeblu w danym podmiocie Unii. Niezależnie od takiego przekazania obowiązków dany podmiot Unii może pociągnąć kierownictwo_najwyższego_szczebla do odpowiedzialności za naruszenia niniejszego rozporządzenia.

7.   Każdy podmiot Unii musi posiadać skuteczne mechanizmy zapewniające, aby odpowiedni odsetek budżetu przewidzianego na ICT był przeznaczany na cyberbezpieczeństwo. Przy ustalaniu tego odsetka należy odpowiednio uwzględnić Ramy.

8.   Każdy podmiot Unii wyznacza lokalnego urzędnika ds. cyberbezpieczeństwa lub osobę pełniącą równoważną funkcję, która działa jako pojedynczy punkt kontaktowy tego podmiotu w odniesieniu do wszystkich kwestii związanych z cyberbezpieczeństwem. Lokalny urzędnik ds. cyberbezpieczeństwa ułatwia wdrażanie niniejszego rozporządzenia i regularnie składa sprawozdania na temat stanu wdrożenia bezpośrednio kierownictwu najwyższego szczebla. Bez uszczerbku dla pełnionej przez lokalnego urzędnika ds. cyberbezpieczeństwa funkcji pojedynczego punktu kontaktowego w każdym podmiocie Unii, podmiot Unii może przekazać CERT-UE niektóre zadania lokalnego urzędnika ds. cyberbezpieczeństwa związane z wdrażaniem niniejszego rozporządzenia na podstawie umowy o gwarantowanym poziomie usług zawartej między tym podmiotem Unii a CERT-UE lub zadaniami tymi może podzielić się kilka podmiotów Unii. Jeżeli zadania te przekazuje się CERT-UE, Międzyinstytucjonalna Rada ds. Cyberbezpieczeństwa ustanowiona na mocy art. 10 decyduje, czy świadczenie tej usługi ma być częścią podstawowych usług CERT-UE, uwzględniając zasoby ludzkie i finansowe danego podmiotu Unii. Każdy podmiot Unii bez zbędnej zwłoki powiadamia CERT-UE o wyznaczeniu lokalnego urzędnika ds. cyberbezpieczeństwa oraz wszelkich zmianach w tym zakresie.

CERT-UE tworzy i aktualizuje listę wyznaczonych lokalnych urzędników ds. cyberbezpieczeństwa.

9.   Urzędnicy wyższego szczebla w rozumieniu art. 29 ust. 2 regulaminu pracowniczego lub inni urzędnicy na równoważnym szczeblu w każdym podmiocie Unii, a także wszyscy odpowiedni członkowie personelu, których zadaniem jest wdrażanie środków i wypełnianie obowiązków w zakresie zarządzania ryzykiem w cyberprzestrzeni określonych w niniejszym rozporządzeniu, regularnie uczestniczą w specjalnych szkoleniach, aby zdobyć wystarczającą wiedzę i wystarczające umiejętności umożliwiające zrozumienie i ocenę ryzyka w cyberprzestrzeni i praktyk zarządzania nim oraz ich wpływu na działalność danego podmiotu Unii.

1.   Do dnia 8 lipca 2025 r., a następnie co najmniej raz na dwa lata każdy podmiot Unii przeprowadza ocenę dojrzałości w zakresie cyberbezpieczeństwa, obejmującą wszystkie elementy jego środowiska ICT.

2.   Oceny dojrzałości w zakresie cyberbezpieczeństwa przeprowadza się w stosownych przypadkach przy pomocy wyspecjalizowanej osoby trzeciej.

3.   Podmioty Unii o podobnej strukturze mogą współpracować przy przeprowadzaniu swoich ocen dojrzałości w zakresie cyberbezpieczeństwa.

4.   Na podstawie wniosku Międzynarodowej Rady ds. Cyberbezpieczeństwa ustanowionej na mocy art. 10 i za wyraźną zgodą zainteresowanego podmiotu Unii wyniki oceny dojrzałości w zakresie cyberbezpieczeństwa mogą być omawiane w ramach tej rady lub w ramach nieformalnej grupy lokalnych urzędników ds. cyberbezpieczeństwa w celu wyciągnięcia wniosków z doświadczeń oraz wymiany najlepszych praktyk.

1.   Bez zbędnej zwłoki, a w każdym razie do dnia 8 września 2025 r. każdy podmiot Unii pod nadzorem swojego kierownictwa najwyższego szczebla podejmuje odpowiednie i proporcjonalne środki techniczne, operacyjne i organizacyjne, aby zarządzać ryzykiem w cyberprzestrzeni zidentyfikowanym na podstawie Ram oraz aby zapobiec incydentom lub zminimalizować ich skutki. Przy uwzględnieniu najnowszego stanu wiedzy, oraz, w stosownych przypadkach, odpowiednich norm europejskich i międzynarodowych, środki te zapewniają poziom bezpieczeństwa sieci i systemów informatycznych w całym środowisku ICT odpowiedni do istniejącego ryzyka w cyberprzestrzeni. Oceniając proporcjonalność tych środków należycie uwzględnia się stopień narażenia podmiotu Unii na ryzyko_w cyberprzestrzeni, wielkość podmiotu, prawdopodobieństwo wystąpienia incydentów i ich dotkliwość, w tym ich skutki społeczne, gospodarcze i międzyinstytucjonalne.

2.   Wdrażając środki zarządzania ryzykiem w cyberprzestrzeni, podmioty_Unii uwzględniają co najmniej następujące kwestie:

a)	politykę w zakresie cyberbezpieczeństwa, w tym środki niezbędne do osiągnięcia celów i priorytetów, o których mowa w art. 6 i w ust. 3 niniejszego artykułu;

b)	politykę analizy ryzyka w cyberprzestrzeni i bezpieczeństwa systemów informatycznych;

c)	cele strategiczne w zakresie korzystania z usług chmurowych;

d)	w stosownych przypadkach audyt cyberbezpieczeństwa, który może obejmować ocenę ryzyka w cyberprzestrzeni, podatności i cyberzagrożeń oraz testy penetracyjne przeprowadzane regularnie przez zaufanego usługodawcę z sektora prywatnego;

e)	wdrożenie zaleceń wynikających z audytów cyberbezpieczeństwa, o których mowa w lit. d), w drodze aktualizacji zasad dotyczących cyberbezpieczeństwa i aktualizacji polityk;

f)	kwestie organizacyjne dotyczące cyberbezpieczeństwa, w tym wyznaczenie ról i obowiązków;

g)	zarządzanie aktywami, w tym rejestr zasobów ICT i mapy sieci ICT;

h)	bezpieczeństwo zasobów ludzkich i kontrolę dostępu;

i)	bezpieczeństwo operacji;

j)	bezpieczeństwo łączności;

k)	nabywanie, rozbudowę i utrzymywanie systemów, w tym polityki postępowania z podatnościami i ich ujawniania;

l)	w miarę możliwości politykę dotyczącą przejrzystości kodu źródłowego;

m)	bezpieczeństwo łańcucha dostaw, w tym aspekty związane z bezpieczeństwem relacji między każdym podmiotem Unii a jego bezpośrednimi dostawcami lub usługodawcami;

n)	obsługę incydentów oraz współpracę z CERT-UE, na przykład stałe monitorowanie bezpieczeństwa i rejestrowanie danych związanych z bezpieczeństwem;

o)	zarządzanie ciągłością działania, na przykład zarządzanie kopiami zapasowymi i przywracanie normalnego działania po wystąpieniu sytuacji nadzwyczajnej, i zarządzanie kryzysowe; oraz

p)	promowanie i rozwój programów edukowania, rozwijania umiejętności, podnoszenia świadomości, ćwiczeń i szkoleń w dziedzinie cyberbezpieczeństwa.

Do celów akapitu pierwszego lit. m) podmioty_Unii uwzględniają podatności charakterystyczne dla każdego bezpośredniego dostawcy i usługodawcy oraz ogólną jakość produktów i praktyk w zakresie cyberbezpieczeństwa stosowanych przez ich dostawców i usługodawców, w tym ich procedury bezpiecznego opracowywania.

3.   Podmioty Unii stosują co najmniej następujące szczegółowe środki zarządzania ryzykiem w cyberprzestrzeni:

a)	rozwiązania techniczne umożliwiające pracę zdalną i jej utrzymanie;

b)	konkretne kroki zmierzające do przejścia na zasady zerowego zaufania;

c)	stosowanie uwierzytelniania wieloskładnikowego jako normy we wszystkich sieciach i systemach informatycznych;

d)	wykorzystywanie kryptografii i szyfrowania, w szczególności szyfrowania end-to-end, oraz bezpiecznego podpisu cyfrowego;

e)	w stosownych przypadkach bezpieczne systemy łączności głosowej, wizualnej i tekstowej oraz bezpieczne systemy łączności w sytuacjach nadzwyczajnych wewnątrz podmiotu Unii;

f)	proaktywne środki wykrywania i usuwania złośliwego oprogramowania i oprogramowania szpiegującego;

g)	zabezpieczenie łańcucha dostaw oprogramowania poprzez kryteria regulujące opracowywanie i ocenę bezpiecznego oprogramowania;

h)

tworzenie i przyjmowanie programów szkoleń w zakresie cyberbezpieczeństwa dla kierownictwa najwyższego szczebla i członków personelu podmiotu Unii, którym powierzono zadanie zapewnienia skutecznego wdrożenia niniejszego rozporządzenia, przy czym te programy szkoleń muszą być współmierne do przewidzianych zadań i oczekiwanych zdolności;

i)	regularne szkolenia z zakresu cyberbezpieczeństwa dla członków personelu;

j)	w stosownych przypadkach udział w analizach ryzyka dla wzajemnych połączeń między podmiotami Unii;

k)

wzmocnienie zasad udzielania zamówień publicznych, aby ułatwić osiągnięcie wysokiego wspólnego poziomu cyberbezpieczeństwa poprzez: (i) usunięcie barier umownych, które ograniczają wymianę pochodzących od dostawców usług ICT informacji na temat incydentów, podatności i cyberzagrożeń z CERT-UE; (ii) zobowiązania umowne do zgłaszania incydentów, podatności i cyberzagrożeń, a także do ustanowienia odpowiedniego mechanizmu reagowania na incydenty i ich monitorowania.

1.   Zgodnie z wnioskami z oceny dojrzałości w zakresie cyberbezpieczeństwa przeprowadzonej na podstawie art. 7, a także z uwzględnieniem aktywów i ryzyka w cyberprzestrzeni zidentyfikowanych dzięki Ramom oraz środków zarządzania ryzykiem w cyberprzestrzeni przyjętych na podstawie art. 8 kierownictwo_najwyższego_szczebla każdego podmiotu Unii zatwierdza – bez zbędnej zwłoki, a w każdym razie do dnia 8 stycznia 2026 r. – plan dotyczący cyberbezpieczeństwa. Plan dotyczący cyberbezpieczeństwa ma na celu zwiększenie ogólnego poziomu cyberbezpieczeństwa danego podmiotu Unii, a tym samym przyczynia się do zwiększenia wysokiego wspólnego poziomu cyberbezpieczeństwa wewnątrz podmiotów Unii. Plan dotyczący cyberbezpieczeństwa obejmuje co najmniej środki zarządzania ryzykiem w cyberprzestrzeni podjęte na podstawie art. 8. Plan dotyczący cyberbezpieczeństwa poddaje się przeglądowi co dwa lata lub, w razie potrzeby, częściej w następstwie ocen dojrzałości w zakresie cyberbezpieczeństwa przeprowadzonej na podstawie art. 7 lub każdej istotnej zmiany Ram.

2.   Plan dotyczący cyberbezpieczeństwa zawiera opracowany przez podmiot Unii plan zarządzania kryzysami w cyberprzestrzeni na wypadek poważnych incydentów.

3.   Podmiot Unii przedkłada gotowy plan dotyczący cyberbezpieczeństwa Międzyinstytucjonalnej Radzie ds. Cyberbezpieczeństwa ustanowionej na mocy art. 10.

1.   Niniejszym ustanawia się Międzyinstytucjonalną Radę ds. Cyberbezpieczeństwa (IICB).

2.   IICB jest odpowiedzialne za:

a)	monitorowanie i wspieranie wdrażania niniejszego rozporządzenia przez podmioty_Unii;

b)	nadzór nad realizacją ogólnych priorytetów i celów przez CERT-UE oraz wyznaczanie mu strategicznego kierunku działania.

3.   W skład IICB wchodzą:

a)

po jednym przedstawicielu wyznaczonym przez: (i) Parlament Europejski; (ii) Radę Europejską; (iii) Radę Unii Europejskiej; (iv) Komisję; (v) Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej; (vi) Europejski Bank Centralny; (vii) Trybunał Obrachunkowy; (viii) Europejską Służbę Działań Zewnętrznych; (ix) Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny, (x) Europejski Komitet Regionów; (xi) Europejski Bank Inwestycyjny; (xii) Europejskie Centrum Kompetencji Przemysłowych, Technologicznych i Badawczych w dziedzinie Cyberbezpieczeństwa; (xiii) ENISA; (xiv) Europejskiego Inspektora Ochrony Danych (EIOD); (xv) Agencję Unii Europejskiej ds. Programu Kosmicznego;

b)	trzech przedstawicieli wyznaczonych przez sieć agencji UE (EUAN) na wniosek jej komitetu doradczego ds. ICT w celu reprezentowania interesów organów i jednostek organizacyjnych Unii, które mają własne środowisko ICT, innych niż te, o których mowa w lit. a).

Podmioty Unii reprezentowane w IICB dążą do osiągnięcia równowagi płci wśród wyznaczonych przedstawicieli.

4.   Członkowie IICB mogą być wspomagani przez zastępców. Przewodniczący może zaprosić innych przedstawicieli podmiotów Unii, o których mowa w ust. 3, lub innych podmiotów Unii do udziału w posiedzeniach IICB bez prawa głosu.

5.   Szef CERT-UE i przewodniczący Grupy Współpracy, sieci CSIRT i EU-CyCLONe, ustanowionych na podstawie odpowiednio art. 14, 15 i 16 dyrektywy (UE) 2022/2555, lub ich zastępcy mogą uczestniczyć w posiedzeniach IICB w charakterze obserwatorów. w wyjątkowych przypadkach IICB może, zgodnie ze swoim regulaminem wewnętrznym, postanowić inaczej.

6.   IICB przyjmuje swój regulamin wewnętrzny.

7.   Zgodnie z regulaminem wewnętrznym IICB wyznacza spośród swoich członków przewodniczącego na trzyletnią kadencję. Zastępca przewodniczącego staje się pełnoprawnym członkiem IICB na ten sam okres.

8.   IICB co najmniej trzy razy do roku odbywa posiedzenia z inicjatywy swojego przewodniczącego, na wniosek CERT-UE lub na wniosek któregokolwiek z członków IICB.

9.   Każdy członek IICB dysponuje jednym głosem. Decyzje IICB zapadają zwykłą większością głosów, chyba że niniejsze rozporządzenie stanowi inaczej. Przewodniczący IICB nie bierze udziału w głosowaniach, z wyjątkiem sytuacji gdy zostanie oddana taka sama liczba głosów za i przeciw, w którym to przypadku przewodniczący może oddać decydujący głos.

10.   IICB może stanowić w drodze uproszczonej procedury pisemnej wszczynanej zgodnie ze swoim regulaminem wewnętrznym. w ramach tej procedury daną decyzję uznaje się za zatwierdzoną w terminie ustalonym przez przewodniczącego, chyba że któryś z członków wyrazi sprzeciw.

11.   Sekretariat IICB jest prowadzony przez Komisję i podlega przewodniczącemu IICB.

12.   Przedstawiciele wyznaczeni przez EUAN przekazują decyzje IICB członkom EUAN. Każdy członek EUAN ma prawo zwracać się do tych przedstawicieli lub przewodniczącego IICB z każdą sprawą, o której jego zdaniem należy poinformować IICB.

13.   IICB może ustanowić komitet wykonawczy, który będzie pomagał jej w pracach, i przekazać komitetowi wykonawczemu niektóre swoje zadania i uprawnienia. IICB ustanawia regulamin wewnętrzny komitetu wykonawczego, w tym jego zadania i uprawnienia, oraz określa kadencje jego członków.

14.   Do dnia 8 stycznia 2025 r., a następnie co roku IICB składa Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie, w którym szczegółowo przedstawia postępy we wdrażaniu niniejszego rozporządzenia, a w szczególności zakres współpracy CERT-UE z jego odpowiednikami w każdym z państw członkowskich. Sprawozdanie to stanowi wkład w przedstawiane co dwa lata sprawozdanie o stanie cyberbezpieczeństwa w Unii, przyjmowane na podstawie art. 18 dyrektywy (UE) 2022/2555.

1.   IICB na podstawie art. 10 ust. 2 i art. 11 skutecznie monitoruje wdrażanie przez podmioty_Unii niniejszego rozporządzenia oraz przyjętych wytycznych, zaleceń i wezwań do działania. IICB może zażądać od podmiotów Unii niezbędnych w tym celu informacji lub dokumentów. w przypadku przyjmowania środków zapewniania zgodności na podstawie niniejszego artykułu dotyczących danego podmiotu Unii, który jest bezpośrednio reprezentowany w IICB, podmiot ten nie ma prawa głosu.

2.   W razie gdy IICB stwierdzi, że dany podmiot Unii nie wdrożył należycie niniejszego rozporządzenia lub wytycznych, zaleceń lub wezwań do działania wydanych na podstawie niniejszego rozporządzenia, może – bez uszczerbku dla wewnętrznych procedur danego podmiotu Unii oraz po umożliwieniu temu podmiotowi Unii przedstawienia uwag:

a)	przekazać danemu podmiotowi Unii uzasadnioną opinię dotyczącą stwierdzonych niedociągnięć we wdrażaniu niniejszego rozporządzenia;

b)	wydać – po konsultacji z CERT-UE – wytyczne dla danego podmiotu Unii, w celu zapewnienia, aby w określonym terminie jego Ramy, środki zarządzania ryzykiem w cyberprzestrzeni, plan dotyczący cyberbezpieczeństwa i zgłaszanie incydentów stały się zgodne z niniejszym rozporządzeniem;

c)	wydać ostrzeżenie wzywające podjęcie działań w celu zaradzenia w określonym terminie stwierdzonym niedociągnięciom, zawierające zalecenia co do zmiany środków przyjętych przez dany podmiot Unii na podstawie niniejszego rozporządzenia;

d)	wydać danemu podmiotowi Unii uzasadnione powiadomienie, w przypadku gdy w określonym terminie nie podjął on wystarczających działań w celu zaradzenia niedociągnięciom wskazanym w ostrzeżeniu wydanym na podstawie lit. c);

e)	wydać: (i) zalecenie przeprowadzenia audytu; lub (ii) żądanie przeprowadzenia audytu przez zewnętrznego audytora;

f)	w stosownych przypadkach poinformować Trybunał Obrachunkowy, w ramach jego mandatu, o zarzucanym braku zgodności;

g)	wydać skierowane do wszystkich państw członkowskich i podmiotów Unii zalecenie tymczasowego zawieszenia przepływów danych do danego podmiotu Unii.

Do celów akapitu pierwszego lit. c) liczbę odbiorców ostrzeżenia odpowiednio się ogranicza, jeżeli jest to konieczne ze względu na ryzyko_w cyberprzestrzeni.

Ostrzeżenia i zalecenia wydane na podstawie akapitu pierwszego kieruje się do kierownictwa najwyższego szczebla danego podmiotu Unii.

3.   W przypadku gdy IICB przyjmie środki na podstawie ust. 2 akapit pierwszy lit. a)–g), dany podmiot Unii przedstawia szczegółowy opis środków i działań podjętych w celu usunięcia zarzucanych mu niedociągnięć stwierdzonych przez IICB. Podmiot Unii przedkłada ten szczegółowy opis w rozsądnym terminie uzgodnionym z IICB.

4.   W przypadku gdy IICB uzna, że naruszenie niniejszego rozporządzenia przez dany podmiot Unii ma charakter długotrwały i wynika bezpośrednio z działań lub zaniechań ze strony urzędnika lub innego pracownika Unii, w tym członka kierownictwa najwyższego szczebla, IICB zwraca się do danego podmiotu Unii o podjęcie odpowiednich działań, w tym z żądaniem, by rozważył podjęcie działań o charakterze dyscyplinarnym zgodnie z przepisami i procedurami ustanowionymi w regulaminie pracowniczym i innymi mającymi zastosowanie przepisami i procedurami. w tym celu IICB przekazuje danemu podmiotowi Unii niezbędne informacje.

5.   Jeżeli podmioty_Unii powiadomią, że nie są w stanie dotrzymać terminów określonych w art. 6 ust. 1 i w art. 8 ust. 1, IICB może w należycie uzasadnionych przypadkach, uwzględniwszy rozmiar podmiotu Unii, zezwolić na przedłużenie tych terminów.

1.   Misją CERT-UE jest przyczynianie się do bezpieczeństwa jawnego środowiska ICT wszystkich podmiotów Unii poprzez doradzanie im w zakresie cyberbezpieczeństwa, pomaganie im w zapobieganiu incydentom, wykrywaniu ich, ich obsłudze, łagodzeniu ich skutków, reagowaniu na nie i usuwaniu ich skutków oraz poprzez pełnienie dla tych podmiotów w roli punktu wymiany informacji na temat cyberbezpieczeństwa i koordynacji reakcji na incydenty.

2.   CERT-UE gromadzi, analizuje i udostępnia podmiotom Unii informacje na temat cyberzagrożeń, podatności i  incydentów dotyczących jawnej infrastruktury ICT oraz zarządza tymi informacjami. Koordynuje reagowanie na incydenty na poziomie międzyinstytucjonalnym i na poziomie podmiotów Unii, również poprzez świadczenie lub koordynowanie specjalistycznej pomocy operacyjnej.

3.   Mając na celu pomoc dla podmiotów Unii, CERT-UE wykonuje następujące zadania:

a)	wspiera je we wdrażaniu niniejszego rozporządzenia oraz przyczynia się do koordynacji wdrażania niniejszego rozporządzenia za pomocą środków wymienionych w art. 14 ust. 1 lub poprzez sporządzanie sprawozdań ad hoc, o które zwróci się IICB;

b)	świadczy standardowe usługi CSIRT dla podmiotów Unii w formie pakietu usług z zakresu cyberbezpieczeństwa opisanych w katalogu usług (zwane dalej „usługami podstawowymi”);

c)	utrzymuje sieć równorzędnych podmiotów i partnerów w celu wspierania usług określonych w art. 17 i 18;

d)	zwraca uwagę IICB na wszelkie problemy związane z wdrażaniem niniejszego rozporządzenia oraz z wdrażaniem wytycznych, zaleceń i wezwań do działania;

e)	na podstawie informacji, o których mowa w ust. 2, przyczynia się w ścisłej współpracy z ENISA do uzyskania orientacji sytuacyjnej w zakresie cyberbezpieczeństwa Unii;

f)	koordynuje zarządzanie poważnymi incydentami;

g)	działa po stronie podmiotów Unii jako odpowiednik koordynatora wyznaczonego na potrzeby skoordynowanego ujawniania podatności na podstawie art. 12 ust. 1 dyrektywy (UE) 2022/2555;

h)	na wniosek podmiotu Unii dokonuje proaktywnego nieinwazyjnego skanowania publicznie dostępnych sieci i systemów informatycznych tego podmiotu Unii.

W stosownych przypadkach i z zastrzeżeniem odpowiedniej poufności informacje, o których mowa w akapicie pierwszym lit. e), udostępnia się IICB, sieci CSIRT i Centrum Analiz Wywiadowczych Unii Europejskiej (EU INTCEN).

4.   CERT-UE może, zgodnie z odpowiednio art. 17 lub 18, współpracować ze stosownymi społecznościami zajmującymi się cyberbezpieczeństwem w Unii i w jej państwach członkowskich, w tym w następujących obszarach:

a)	gotowość, koordynowanie reakcji na incydenty, wymiana informacji i reagowanie w sytuacjach kryzysowych na poziomie technicznym w sprawach związanych z podmiotami Unii;

b)	współpraca operacyjna dotycząca sieci CSIRT, w tym w odniesieniu do wzajemnej pomocy;

c)	analiza cyberzagrożeń, w tym orientacja sytuacyjna;

d)	dowolna kwestia wymagająca fachowej wiedzy technicznej CERT-UE w dziedzinie cyberbezpieczeństwa.

5.   W ramach swoich kompetencji CERT-UE prowadzi zorganizowaną współpracę z ENISA w zakresie budowania zdolności, współpracy operacyjnej i długoterminowych analiz strategicznych cyberzagrożeń zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2019/881. CERT-UE może współpracować z Europejskim Centrum ds. Walki z Cyberprzestępczością przy Europolu i wymieniać się z nim informacjami.

6.   CERT-UE może świadczyć następujące usługi nie opisane w jego katalogu usług (zwane dalej „usługami płatnymi”):

a)

usługi wspierające cyberbezpieczeństwo środowiska ICT podmiotów Unii inne niż usługi określone w ust. 3, na podstawie umów o gwarantowanym poziomie usług i z zastrzeżeniem dostępnych zasobów, w szczególności szeroko zakrojone monitorowanie sieci, w tym stanowiące pierwszą linię obrony, całodobowe monitorowanie pod kątem poważnych cyberzagrożeń;

b)	usługi wspierające operacje lub projekty w zakresie cyberbezpieczeństwa podmiotów Unii inne niż usługi zapewniające ochronę ich środowiska ICT, na podstawie pisemnych umów i po uprzednim zatwierdzeniu przez IICB;

c)	na wniosek – proaktywne skanowanie sieci i systemów informatycznych danego podmiotu Unii w celu wykrycia podatności o potencjalnym znaczącym wpływie;

d)

usługi wspierające bezpieczeństwo środowiska ICT świadczone na rzecz organizacji niebędących podmiotami Unii, lecz ściśle współpracujących z podmiotami Unii, na przykład ze względu na powierzone im zadania lub obowiązki na mocy prawa Unii, na podstawie pisemnych umów i po uprzednim zatwierdzeniu przez IICB.

W odniesieniu do akapitu pierwszego lit. d) po uprzednim zatwierdzeniu przez IICB CERT-UE może w drodze wyjątku zawierać umowy o gwarantowanym poziomie usług z podmiotami innymi niż podmioty_Unii.

7.   CERT-UE organizuje ćwiczenia w zakresie cyberbezpieczeństwa i może w nich uczestniczyć lub zalecać uczestnictwo w istniejących ćwiczeniach, w stosownych przypadkach w ścisłej współpracy z ENISA, w celu testowania poziomu cyberbezpieczeństwa podmiotów Unii.

8.   CERT-UE może udzielać pomocy podmiotom Unii w razie incydentów w sieciach i systemach informatycznych przetwarzających EUCI, o ile zainteresowane podmioty_Unii wyraźnie się o to zwrócą zgodnie ze swoimi odpowiednimi procedurami. Udzielanie pomocy przez CERT-UE na podstawie niniejszego ustępu pozostaje bez uszczerbku dla mających zastosowanie przepisów dotyczących ochrony informacji niejawnych.

9.   CERT-UE informuje podmioty_Unii o swoich procedurach i procesach obsługi incydentów.

10.   CERT-UE dostarcza, z zachowaniem wysokiego poziomu poufności i wiarygodności, za pomocą odpowiednich mechanizmów współpracy i podległości służbowej, istotnych i zanonimizowanych informacji o poważnych incydentach i sposobie ich obsługi. Informacje te włącza się do sprawozdania, o którym mowa w art. 10 ust. 14.

11.   CERT-UE w ścisłej współpracy z EIOD wspiera zainteresowane podmioty_Unii w obsłudze incydentów powodujących naruszenie danych osobowych, bez uszczerbku dla właściwości i zadań EIOD jako organu nadzorczego zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2018/1725.

12.   CERT-UE może, na wyraźny wniosek jednostek podmiotów Unii zajmujących się poszczególnymi politykami, zapewnić doradztwo techniczne lub wkład techniczny w odpowiednich kwestiach dotyczących polityki.

1.   CERT-UE wspiera wdrażanie niniejszego rozporządzenia poprzez:

a)	wydawanie wezwań do działania opisujących pilne środki w zakresie bezpieczeństwa, do zastosowania których w określonym terminie wzywa się podmioty_Unii;

b)	przedstawianie IICB propozycji wytycznych skierowanych do wszystkich podmiotów Unii lub do części z nich;

c)	przedstawianie IICB propozycji zaleceń skierowanych do poszczególnych podmiotów Unii.

W odniesieniu do akapitu pierwszego lit. a) dany podmiot Unii bez zbędnej zwłoki po otrzymaniu wezwania do działania informuje CERT-UE o sposobie zastosowania pilnych środków w zakresie bezpieczeństwa.

2.   Wytyczne i zalecenia mogą obejmować:

a)

wspólne metody i model oceny dojrzałości podmiotów Unii w zakresie cyberbezpieczeństwa, w tym odpowiednie skale lub kluczowe wskaźniki skuteczności działania, służące jako punkt odniesienia dla stałych postępów w zakresie cyberbezpieczeństwa we wszystkich podmiotach Unii i ułatwiające traktowanie priorytetowo poszczególnych obszarów cyberbezpieczeństwa i środków z zakresu cyberbezpieczeństwa z uwzględnieniem stanu cyberbezpieczeństwa w poszczególnych podmiotach;

b)	ustalenia dotyczące zarządzania ryzykiem w cyberprzestrzeni i ustalenia dotyczące środków zarządzania ryzykiem w cyberprzestrzeni lub usprawnienia tych elementów;

c)	ustalenia dotyczące ocen dojrzałości w zakresie cyberbezpieczeństwa i planów dotyczących cyberbezpieczeństwa;

d)	w stosownych przypadkach wykorzystywanie wspólnej technologii, architektury, otwartego oprogramowania i powiązanych najlepszych praktyk w celu osiągnięcia interoperacyjności i wspólnych norm, w tym skoordynowanego podejścia do bezpieczeństwa łańcucha dostaw;

e)	w stosownych przypadkach informacje ułatwiające posługiwanie się narzędziami udzielania zamówień realizowanych na zasadzie współpracy na zakup odpowiednich usług i produktów z zakresu cyberbezpieczeństwa od zewnętrznych dostawców;

f)	ustalenia dotyczące wymiany informacji na podstawie art. 20.

1.   Komisja, za zgodą dwóch trzecich członków IICB, mianuje szefa CERT-UE. Na wszystkich etapach procedury mianowania, w szczególności w odniesieniu do przygotowywania ogłoszeń o naborze, rozpatrywania kandydatur oraz powoływania komisji selekcyjnych do celu wyboru na to stanowisko, prowadzi się konsultacje z IICB. Procedura wyboru, w tym ostateczna skrócona lista kandydatów, spośród których ma zostać mianowany szef CERT-UE, musi gwarantować sprawiedliwą reprezentację każdej z płci z uwzględnieniem przedstawionych kandydatur.

2.   Szef CERT-UE odpowiada za sprawne funkcjonowanie CERT-UE i działa w ramach kompetencji związanych z jego funkcją oraz pod kierownictwem IICB. Szef CERT-UE regularnie składa sprawozdania przewodniczącemu IICB oraz – na żądanie IICB – składa IICB sprawozdania ad hoc.

3.   Szef CERT-UE wspomaga odpowiedzialnego delegowanego urzędnika zatwierdzającego w sporządzaniu rocznego sprawozdania z działalności zawierającego informacje dotyczące finansów i zarządzania, w tym wyniki kontroli, przygotowywanego zgodnie z art. 74 ust. 9 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2018/1046 (9) i regularnie składa temu delegowanemu urzędnikowi zatwierdzającemu sprawozdania z realizacji działań, co do których szefowi CERT-UE przekazano uprawnienia na zasadzie subdelegacji.

4.   Szef CERT-UE opracowuje co roku plan dochodów i wydatków administracyjnych na potrzeby działalności CERT-UE, projekt rocznego programu prac, projekt katalogu usług CERT-UE, projekt zmian w katalogu usług, projekt warunków umów o gwarantowanym poziomie usług oraz projekt kluczowych wskaźników skuteczności działania CERT-UE, które mają zostać zatwierdzone przez IICB zgodnie z art. 11. Dokonując rewizji wykazu usług w katalogu usług CERT-UE, szef CERT-UE uwzględnia zasoby przydzielone CERT-UE.

5.   Szef CERT-UE co najmniej raz do roku przedkłada IICB i przewodniczącemu IICB sprawozdania z działalności i wyników CERT-UE za okres odniesienia, w tym z wykonania budżetu, zawartych umów o gwarantowanym poziomie usług i pisemnych umów, współpracy z odpowiednikami i partnerami oraz z misji podejmowanych przez członków personelu, w tym sprawozdania, o których mowa w art. 11. Sprawozdania te obejmują program prac na kolejny okres, plan dochodów i wydatków, w tym plan zatrudnienia, planowane aktualizacje katalogu usług CERT-UE oraz ocenę spodziewanego wpływu takich aktualizacji na zasoby finansowe i ludzkie.

1.   CERT-UE wchodzi w skład struktury administracyjnej jednej z dyrekcji generalnych Komisji, aby korzystać z komisyjnych struktur wsparcia administracyjnego, zarządzania finansowego i rachunkowego, zachowując jednocześnie swój status autonomicznego, międzyinstytucjonalnego dostawcy usług dla wszystkich podmiotów Unii. Komisja informuje IICB o miejscu CERT-UE w strukturze administracyjnej oraz o wszelkich zmianach w tym zakresie. Komisja dokonuje regularnie przeglądu ustaleń administracyjnych dotyczących CERT-UE oraz każdorazowo przed ustanowieniem wieloletnich ram finansowych na podstawie art. 312 TFUE, aby umożliwić podjęcie odpowiednich działań. Przegląd obejmuje możliwość ustanowienia CERT-UE jako urzędu Unii.

2.   W kwestii stosowania procedur administracyjnych i finansowych szef CERT-UE działa z upoważnienia Komisji oraz pod nadzorem IICB.

3.   Zadania i działania CERT-UE, w tym usługi świadczone przez CERT-UE zgodnie z art. 13 ust. 3, 4, 5 i 7 oraz art. 14 ust. 1 na rzecz podmiotów Unii finansowanych w ramach działu wieloletnich ram finansowych dotyczącego europejskiej administracji publicznej, są finansowane z odrębnej linii budżetowej budżetu Komisji. Stanowiska przeznaczone dla CERT-UE wyszczególnia się w przypisie do planu zatrudnienia Komisji.

4.   Podmioty Unii inne niż te wymienione w ust. 3 niniejszego artykułu wnoszą roczny wkład finansowy na rzecz CERT-UE w celu pokrycia kosztów usług świadczonych przez CERT-UE na podstawie tego ustępu. Wkłady opierają się na wskazówkach wydanych przez IICB i są przedmiotem uzgodnień zawartych między każdym podmiotem Unii a CERT-UE w umowach o gwarantowanym poziomie usług. Wkłady muszą odzwierciedlać sprawiedliwy i proporcjonalny udział w całkowitych kosztach świadczonych usług. Ujmuje się je w odrębnej linii budżetowej, o której mowa w ust. 3 niniejszego artykułu, jako wewnętrzne dochody przeznaczone na określony cel, jak przewidziano w art. 21 ust. 3 lit. c) rozporządzenia (UE, Euratom) 2018/1046.

5.   Koszty usług przewidzianych w art. 13 ust. 6 odzyskuje się od podmiotów Unii korzystających z usług CERT-UE. Dochody przypisuje się do linii budżetowych przeznaczonych na pokrycie kosztów.

1.   Bez zbędnej zwłoki CERT-UE współpracuje i prowadzi wymianę informacji ze swoimi odpowiednikami z państw członkowskich, w szczególności z CSIRT wyznaczonymi lub ustanowionymi na podstawie art. 10 dyrektywy (UE) 2022/2555 lub w stosownych przypadkach z właściwymi organami i z pojedynczymi punktami kontaktowymi wyznaczonymi lub ustanowionymi na podstawie art. 8 tej dyrektywy, w zakresie incydentów, cyberzagrożeń, podatności, potencjalnych zdarzeń dla cyberbezpieczeństwa, ewentualnych środków zaradczych oraz najlepszych praktyk, jak również wszystkich kwestii istotnych dla lepszej ochrony środowisk ICT podmiotów Unii, w tym za pośrednictwem sieci CSIRT ustanowionej na podstawie art. 15 dyrektywy (UE) 2022/2555. CERT-UE wspiera Komisję w ramach EU-CyCLONe, ustanowionego na podstawie art. 16 dyrektywy (UE) 2022/2555, w skoordynowanym zarządzaniu kryzysami i  incydentami w cyberbezpieczeństwie na dużą skalę.

2.   W przypadku gdy CERT-UE dowie się o wystąpieniu znaczącego incydentu na terytorium danego państwa członkowskiego, niezwłocznie powiadamia on właściwego odpowiednika w tym państwie członkowskim, zgodnie z ust. 1.

3.   Jeżeli dane osobowe są chronione zgodnie z mającym zastosowanie prawem Unii dotyczącym ochrony danych, CERT-UE bez zbędnej zwłoki, wymienia z odpowiednikami z państw członkowskich stosowne informacje dotyczące konkretnych incydentów, aby ułatwić wykrywanie podobnych cyberzagrożeń lub incydentów lub by przyczynić się do analizy incydentu, co nie wymaga zgody podmiotu Unii, którego dotyczy incydent. CERT-UE wymienia informacje dotyczące konkretnych incydentów, które ujawniają tożsamość celu, wyłącznie w jednej z następujących sytuacji

a)	podmiot Unii, którego dotyczy incydent, wyraził zgodę;

b)	podmiot Unii, którego dotyczy incydent, nie wyraził zgody przewidzianej w lit. a), lecz ujawnienie tożsamości tego podmiotu Unii mogłoby zwiększyć prawdopodobieństwo uniknięcia incydentów lub złagodzenia ich skutków w innych miejscach;

c)	podmiot Unii, którego dotyczy incydent, już podał do wiadomości publicznej, że padł ofiarą incydentu.

Decyzje o wymianie informacji dotyczących konkretnego incydentu, które ujawniają tożsamość celu, w który wymierzony był incydent, podjęte na podstawie akapitu pierwszego lit. b) zatwierdza szef CERT-UE. Przed wydaniem takiej decyzji CERT-UE kontaktuje się na piśmie z podmiotem Unii, którego dotyczy incydent, wyjaśniając, w jaki sposób ujawnienie tożsamości podmiotu pomogłoby uniknąć incydentów lub złagodzić ich skutki w innych miejscach. Szef CERT-UE przedstawia wyjaśnienie i wyraźnie zwraca się do podmiotu Unii o wydanie w określonym terminie oświadczenia, czy wyraża zgodę. Szef CERT-UE informuje również podmiot Unii, że w świetle przedstawionych wyjaśnień zastrzega on sobie prawo do ujawnienia informacji nawet pomimo braku zgody. Przed ujawnieniem informacji informuje się o tym podmiot Unii, którego dotyczy incydent.

1.   CERT-UE może współpracować ze swoimi odpowiednikami w Unii innymi niż te, o których mowa w art. 17, podlegającymi unijnym wymogom w zakresie cyberbezpieczeństwa, w tym z odpowiednikami działającymi w konkretnych sektorach przemysłu, w zakresie narzędzi i metod, takich jak techniki, taktyka, procedury i najlepsze praktyki, a także w zakresie cyberzagrożeń i podatności. CERT-UE zwraca się do IICB o uprzednią – analizowaną indywidualnie dla każdego przypadku – zgodę na podjęcie wszelkiej współpracy z takimi odpowiednikami. w przypadku gdy CERT-UE nawiązuje współpracę z takimi odpowiednikami, informuje wszystkie stosowne odpowiedniki, o których mowa w art. 17 ust. 1, z państwa członkowskiego, w którym dany odpowiednik ma siedzibę. w stosownych przypadkach taką współpracę i jej warunki, w tym dotyczące cyberbezpieczeństwa, ochrony danych i przetwarzania informacji, ustanawia się w szczególnych uzgodnieniach o poufności, takich jak umowy lub porozumienia administracyjne. Uzgodnienia o poufności nie wymagają uprzedniej zgody IICB, ale o ich zawarciu informuje się przewodniczącego IICB. Jeżeli zachodzi pilna i nieuchronna potrzeba wymiany informacji na temat cyberbezpieczeństwa w interesie podmiotów Unii lub innej strony, CERT-UE może wymieniać informacje z podmiotem, którego szczególne kompetencje, zdolności i wiedza fachowa są zasadnie wymagane do udzielenia pomocy w takiej pilnej i nieuchronnej potrzebie, nawet jeżeli CERT-UE nie zawarł z tym podmiotem uzgodnień o poufności. w takich przypadkach CERT-UE natychmiast informuje przewodniczącego IICB i powiadamia IICB w formie regularnych sprawozdań lub spotkań.

2.   CERT-UE może współpracować z partnerami, takimi jak podmioty komercyjne, w tym podmioty działające w konkretnych sektorach przemysłu, organizacje międzynarodowe, podmioty krajowe spoza Unii lub indywidualni eksperci, w celu zbierania informacji na temat ogólnych i szczególnych cyberzagrożeń, potencjalnych zdarzeń dla cyberbezpieczeństwa, podatności i ewentualnych środków zaradczych. CERT-UE zwraca się do IICB o uprzednią – analizowaną indywidualnie dla każdego przypadku – zgodę na podjęcie szerszej współpracy z takimi partnerami.

3.   CERT-UE może, za zgodą podmiotu Unii, którego dotyczy incydent, i pod warunkiem zawarcia z właściwym odpowiednikiem lub partnerem uzgodnień lub umowy o poufności, przekazać informacje dotyczące konkretnego incydentu odpowiednikom lub partnerom, o których mowa w ust. 1 i 2, wyłącznie w celu przyczynienia się do jego analizy.

1.   Podmioty Unii oraz CERT-UE przestrzegają obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej zgodnie z art. 339 TFUE lub równoważnymi mającymi zastosowanie ramami.

2.   Rozporządzenie (WE) nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady (10) stosuje się do wniosków o udzielenie publicznego dostępu do dokumentów przechowywanych przez CERT-UE, w tym wynikającego z tego rozporządzenia obowiązku konsultowania się z innymi podmiotami Unii lub – w stosownych przypadkach – z państwami członkowskimi, jeśli przedmiotem wniosku są ich dokumenty.

3.   Postępowanie z informacjami przez podmioty_Unii oraz CERT-UE musi być zgodne z mającymi zastosowanie przepisami dotyczącymi bezpieczeństwa informacji.

1.   Podmioty Unii mogą dobrowolnie zgłaszać CERT-UE incydenty, cyberzagrożenia, potencjalne zdarzenia dla cyberbezpieczeństwa i podatności, które ich dotyczą, i przekazywać CERT-UE informacje na ten temat. CERT-UE zapewnia dostępność skutecznych środków łączności, charakteryzujących się wysokim poziomem identyfikowalności, poufności i niezawodności, aby ułatwić wymianę informacji z podmiotami Unii. Przy rozpatrywaniu zgłoszeń CERT-UE może traktować zgłoszenia obowiązkowe priorytetowo względem zgłoszeń dobrowolnych. Bez uszczerbku dla art. 12 dobrowolne zgłoszenie nie może skutkować nałożeniem na zgłaszający podmiot Unii żadnych dodatkowych obowiązków, którym by nie podlegał, gdyby nie dokonał takiego zgłoszenia.

2.   W celu realizacji swojej misji i zadań powierzonych na podstawie art. 13, CERT-UE może zwracać się do podmiotów Unii o przekazanie mu informacji z ich odpowiednich rejestrów zasobów systemów ICT, w tym informacji dotyczących cyberzagrożeń, potencjalnych zdarzeń dla cyberbezpieczeństwa, podatności, oznak naruszenia integralności systemu, ostrzeżeń dotyczących cyberbezpieczeństwa i zaleceń dotyczących konfiguracji narzędzi cyberbezpieczeństwa do celów wykrywania incydentów. Podmiot Unii, do którego się zwrócono, bez zbędnej zwłoki przekazuje wymagane informacje oraz ich wszelkie późniejsze aktualizacje.

3.   CERT-UE może prowadzić z podmiotami Unii wymianę informacji dotyczących konkretnych incydentów ujawniających tożsamość podmiotu Unii, którego dotyczy incydent pod warunkiem, że podmiotu Unii, którego dotyczy incydent, wyrazi na to zgodę. Jeżeli podmiot Unii odmawia zgody, przedstawia CERT-UE uzasadnienie tej decyzji.

4.   Podmioty Unii przekazują – na żądanie – Parlamentowi Europejskiemu i Radzie informacje na temat realizacji planów dotyczących cyberbezpieczeństwa.

5.   IICB lub CERT-UE, stosownie do przypadku, udostępniają – na żądanie – Parlamentowi Europejskiemu i Radzie wytyczne, zalecenia i wezwania do działania.

6.   Obowiązki w zakresie wymiany informacji określone w niniejszym artykule nie obejmują:

a)

EUCI;

b)	informacji, których dalsze rozpowszechnianie zostało wykluczone za pomocą widocznego oznakowania, chyba że wyraźnie zezwolono na ich wymianę z CERT-UE.

1.   Incydent uznaje się za znaczący, jeżeli:

a)	spowodował lub może spowodować dotkliwe zakłócenia operacyjne w funkcjonowaniu lub straty finansowe dla danego podmiotu Unii;

b)	wpłynął lub może wpłynąć na inne osoby fizyczne lub prawne, powodując znaczne szkody majątkowe i niemajątkowe.

2.   Podmioty Unii przedkładają CERT-UE:

a)

bez zbędnej zwłoki, a w każdym razie w ciągu 24 godzin od powzięcia wiedzy o znaczącym incydencie – wczesne ostrzeżenie, w którym w stosownych przypadkach wskazuje się, że znaczący incydent został przypuszczalnie wywołany działaniem bezprawnym lub działaniem w złym zamiarze lub że mógł wywrzeć wpływ międzyinstytucjonalny lub transgraniczny;

b)

bez zbędnej zwłoki, a w każdym razie w ciągu 72 godzin od powzięcia wiedzy o znaczącym incydencie – zgłoszenie incydentu, w stosownych przypadkach wraz z aktualizacją informacji, o których mowa w lit. a), i ze wskazaniem wstępnej oceny znaczącego incydentu, w tym jego dotkliwości i skutków, a w stosownych przypadkach także oznak naruszenia integralności systemu;

c)	na wniosek CERT-UE – sprawozdanie okresowe na temat odpowiednich aktualizacji statusu;

d)

nie później niż miesiąc po zgłoszeniu incydentu na podstawie lit. b) – sprawozdanie końcowe zawierające następujące elementy: (i) szczegółowy opis incydentu, w tym jego dotkliwości i skutków; (ii) rodzaj zagrożenia lub pierwotną przyczynę, które prawdopodobnie były źródłem incydentu; (iii) zastosowane i wdrażane środki ograniczające ryzyko; (iv) w stosownych przypadkach – transgraniczne lub międzyinstytucjonalne skutki incydentu;

e)	jeżeli incydent nie zakończył się w terminie składania sprawozdania końcowego, o którym mowa w lit. d) – sprawozdanie z postępu prac w danym momencie oraz sprawozdanie końcowe w terminie jednego miesiąca od zakończenia przez nie obsługi incydentu.

3.   Podmiot Unii bez zbędnej zwłoki, a w każdym razie w ciągu 24 godzin od powzięcia wiedzy o znaczącym incydencie, informuje o wystąpieniu znaczącego incydentu wszelkie stosowne odpowiedniki krajowe, o których mowa w art. 17 ust. 1, w państwie członkowskim, w którym podmiot ten ma siedzibę.

4.   Podmioty Unii zgłaszają między innymi wszelkie informacje umożliwiające CERT-UE określenie wszelkiego wpływu międzyinstytucjonalnego, wpływu na przyjmujące państwo członkowskie lub transgranicznego wpływu znaczącego incydentu. Bez uszczerbku dla art. 12 samo zgłoszenie nie nakłada na podmiot Unii zwiększonej odpowiedzialności.

5.   W stosownych przypadkach podmioty_Unii bez zbędnej zwłoki powiadamiają użytkowników sieci i systemów informatycznych, których dotyczy incydent, lub użytkowników innych elementów środowiska ICT, których potencjalnie dotyczy znaczący incydent lub poważne cyberzagrożenie, oraz którzy w stosownych przypadkach mają potrzebę podjęcia środków łagodzących, o wszelkich środkach lub środkach zaradczych, które użytkownicy ci mogą zastosować w reakcji na ten incydent lub to zagrożenie. w stosownych przypadkach podmioty_Unii informują tych użytkowników o samym poważnym cyberzagrożeniu.

6.   Jeżeli znaczący incydent lub poważne cyberzagrożenie mają wpływ na sieć i system informatyczny lub element środowiska ICT podmiotu Unii, które jest celowo powiązane ze środowiskiem ICT innego podmiotu Unii, CERT-UE wydaje stosowne ostrzeżenie dotyczące cyberbezpieczeństwa.

7.   Podmioty Unii, na wniosek CERT-UE, przekazują mu bez zbędnej zwłoki informacje cyfrowe wygenerowane w wyniku korzystania z urządzeń elektronicznych uczestniczących w  incydentach, które u nich wystąpiły. CERT-UE może dodatkowo sprecyzować, jakiego rodzaju informacji cyfrowych potrzebuje do celów orientacji sytuacyjnej i zareagowania na incydenty.

8.   Co trzy miesiące CERT-UE przedkłada IICB, ENISA, EU INTCEN i sieci CSIRT sprawozdanie podsumowujące zawierające zanonimizowane i zagregowane dane dotyczące znaczących incydentów, incydentów, cyberzagrożeń, potencjalnych zdarzeń dla cyberbezpieczeństwa i podatności na podstawie art. 20 oraz znaczących incydentów zgłoszonych na podstawie ust. 2 niniejszego artykułu. To sprawozdanie podsumowujące stanowi wkład w przedstawiane co dwa lata sprawozdanie na temat stanu cyberbezpieczeństwa w Unii przyjmowane na podstawie art. 18 dyrektywy (UE) 2022/2555.

9.   Do dnia 8 lipca 2024 r. IICB wyda wytyczne lub zalecenia doprecyzowujące zasady składania, format i treść zgłoszeń na podstawie niniejszego artykułu. Przygotowując takie wytyczne lub zalecenia, IICB uwzględnia wszelkie akty wykonawcze przyjęte na podstawie art. 23 ust. 11 dyrektywy (UE) 2022/2555 określające rodzaj informacji, format i procedurę zgłoszeń. CERT-UE rozpowszechnia odpowiednie szczegółowe informacje techniczne w celu umożliwienia proaktywnego wykrywania incydentów, reagowania na nie lub wprowadzania środków łagodzących ich skutki przez podmioty_Unii.

10.   Obowiązki w zakresie zgłaszania incydentów określone w niniejszym artykule nie obejmują:

a)

EUCI;

b)	informacji, których dalsze rozpowszechnianie zostało wykluczone za pomocą widocznego oznakowania, chyba że wyraźnie zezwolono na ich wymianę z CERT-UE.

1.   Działając jako punkt wymiany informacji na temat cyberbezpieczeństwa i koordynacji reakcji na incydenty, CERT-UE ułatwia wymianę informacji dotyczących incydentów, cyberzagrożeń, podatności i potencjalnych zdarzeń dla cyberbezpieczeństwa między:

a)	podmiotami Unii;

b)	odpowiednikami, o których mowa w art. 17 i 18.

2.   CERT-UE, w stosownych przypadkach w ścisłej współpracy w ENISA, ułatwia koordynację między podmiotami Unii w zakresie reagowania na incydenty, co obejmuje:

a)	przyczynianie się do spójnej komunikacji zewnętrznej;

b)	wzajemne wsparcie, takie jak wymiana informacji istotnych dla podmiotów Unii lub udzielanie pomocy, w stosownych przypadkach bezpośrednio na miejscu;

c)	optymalne wykorzystanie zasobów operacyjnych;

d)	koordynację z innymi mechanizmami reagowania kryzysowego na poziomie Unii.

3.   CERT-UE, w ścisłej współpracy z ENISA, wspiera podmioty_Unii w zakresie orientacji sytuacyjnej w odniesieniu do incydentów, cyberzagrożeń, podatności i potencjalnych zdarzeń dla cyberbezpieczeństwa, a także w dzieleniu się istotnymi postępami w dziedzinie cyberbezpieczeństwa.

4.   Do dnia 8 stycznia 2025 r. IICB na podstawie propozycji CERT-UE przyjmie wytyczne lub zalecenia dotyczące koordynacji reagowania na incydenty i współpracy w tym zakresie w odniesieniu do znaczących incydentów. w przypadku podejrzenia, że incydent nosi znamiona przestępstwa, CERT-UE bez zbędnej zwłoki doradza, jak zgłosić incydent organom ścigania.

5.   Na specjalny wniosek państwa członkowskiego i za zgodą zainteresowanych podmiotów Unii CERT-UE może zwrócić się do ekspertów z wykazu, o którym mowa w art. 23 ust. 4, o udział w reakcji na poważny incydent mający wpływ na to państwo członkowskie lub na incydent w cyberbezpieczeństwie na dużą skalę zgodnie z art. 15 ust. 3 lit. g) dyrektywy (UE) 2022/2555. Szczegółowe przepisy dotyczące dostępu podmiotów Unii do ekspertów technicznych oraz korzystania z ich usług są zatwierdzane przez IICB na wniosek CERT-UE.

1.   Aby wspierać na poziomie operacyjnym skoordynowane zarządzanie poważnymi incydentami mającymi wpływ na podmioty_Unii oraz przyczyniać się do regularnej wymiany istotnych informacji między podmiotami Unii i z państwami członkowskimi, IICB ustanawia na podstawie art. 11 lit. q) plan zarządzania kryzysami w cyberprzestrzeni oparty o działania, o których mowa w art. 22 ust. 2, w ścisłej współpracy z CERT-UE i ENISA. Plan zarządzania kryzysami w cyberprzestrzeni obejmuje co najmniej następujące elementy:

a)	ustalenia dotyczące koordynacji i przepływu informacji między podmiotami Unii na potrzeby zarządzania poważnymi incydentami na poziomie operacyjnym;

b)	wspólne obowiązujące procedury działania (SOP);

c)	wspólną taksonomię dotkliwości poważnych incydentów i punktów wywołujących kryzys;

d)	regularne ćwiczenia;

e)	kanały bezpiecznej komunikacji, które mają być używane.

2.   Przedstawiciel Komisji w IICB, z zastrzeżeniem planu zarządzania kryzysami w cyberprzestrzeni ustanowionego na podstawie ust. 1 niniejszego artykułu i bez uszczerbku dla art. 16 ust. 2 akapit pierwszy dyrektywy (UE) 2022/2555, jest punktem kontaktowym do celów wymiany z EU-CyCLONe istotnych informacji dotyczących poważnych incydentów.

3.   CERT-UE koordynuje pomiędzy podmiotami Unii zarządzanie poważnymi incydentami. Prowadzi rejestr dostępnej fachowej wiedzy technicznej, która może być potrzebna, aby zareagować na incydenty w przypadku poważnych incydentów, oraz wspiera IICB w koordynowaniu planów zarządzania kryzysami w cyberprzestrzeni opracowywanych przez podmioty_Unii na wypadek poważnych incydentów, o których to planach mowa w art. 9 ust. 2.

4.   Podmioty Unii wnoszą wkład w tworzenie rejestru fachowej wiedzy technicznej, udostępniając aktualizowany co roku wykaz ekspertów dostępnych w ich odpowiednich organizacjach, z wyszczególnieniem ich konkretnych umiejętności technicznych.

1.   Do dnia 8 stycznia 2025 r., a następnie co roku IICB przy wsparciu CERT-UE składa Komisji sprawozdanie z wdrażania niniejszego rozporządzenia. IICB może kierować do Komisji zalecenia, aby dokonała przeglądu niniejszego rozporządzenia.

2.   Do dnia 8 stycznia 2027 r., a następnie co dwa lata Komisja dokonuje oceny wdrożenia niniejszego rozporządzenia oraz składa Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie z jego wykonania oraz z doświadczeń zdobytych na poziomie strategicznym i operacyjnym.

Sprawozdanie, o którym mowa w akapicie pierwszym niniejszego ustępu, obejmuje przegląd, o którym mowa w art. 16 ust. 1, dotyczący możliwości ustanowienia CERT-UE jako urzędu Unii.

3.   Do dnia 8 stycznia 2029 r. Komisja dokona oceny funkcjonowania niniejszego rozporządzenia i złoży sprawozdanie Parlamentowi Europejskiemu, Radzie, Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu i Komitetowi Regionów. Komisja oceni również stosowność włączenia sieci i systemów informatycznych przetwarzających EUCI do zakresu stosowania niniejszego rozporządzenia, z uwzględnieniem innych aktów ustawodawczych Unii mających zastosowanie do tych systemów. Sprawozdaniu towarzyszy w razie potrzeby wniosek ustawodawczy.