keyboard_tab Cyber Resilience Act 2023/2841 PL

1.   Bez zbędnej zwłoki, a w każdym razie do dnia 8 września 2025 r. każdy podmiot Unii pod nadzorem swojego kierownictwa najwyższego szczebla podejmuje odpowiednie i proporcjonalne środki techniczne, operacyjne i organizacyjne, aby zarządzać ryzykiem w cyberprzestrzeni zidentyfikowanym na podstawie Ram oraz aby zapobiec incydentom lub zminimalizować ich skutki. Przy uwzględnieniu najnowszego stanu wiedzy, oraz, w stosownych przypadkach, odpowiednich norm europejskich i międzynarodowych, środki te zapewniają poziom bezpieczeństwa sieci i systemów informatycznych w całym środowisku ICT odpowiedni do istniejącego ryzyka w cyberprzestrzeni. Oceniając proporcjonalność tych środków należycie uwzględnia się stopień narażenia podmiotu Unii na ryzyko_w cyberprzestrzeni, wielkość podmiotu, prawdopodobieństwo wystąpienia incydentów i ich dotkliwość, w tym ich skutki społeczne, gospodarcze i międzyinstytucjonalne.

2.   Wdrażając środki zarządzania ryzykiem w cyberprzestrzeni, podmioty_Unii uwzględniają co najmniej następujące kwestie:

a)	politykę w zakresie cyberbezpieczeństwa, w tym środki niezbędne do osiągnięcia celów i priorytetów, o których mowa w art. 6 i w ust. 3 niniejszego artykułu;

b)	politykę analizy ryzyka w cyberprzestrzeni i bezpieczeństwa systemów informatycznych;

c)	cele strategiczne w zakresie korzystania z usług chmurowych;

d)	w stosownych przypadkach audyt cyberbezpieczeństwa, który może obejmować ocenę ryzyka w cyberprzestrzeni, podatności i cyberzagrożeń oraz testy penetracyjne przeprowadzane regularnie przez zaufanego usługodawcę z sektora prywatnego;

e)	wdrożenie zaleceń wynikających z audytów cyberbezpieczeństwa, o których mowa w lit. d), w drodze aktualizacji zasad dotyczących cyberbezpieczeństwa i aktualizacji polityk;

f)	kwestie organizacyjne dotyczące cyberbezpieczeństwa, w tym wyznaczenie ról i obowiązków;

g)	zarządzanie aktywami, w tym rejestr zasobów ICT i mapy sieci ICT;

h)	bezpieczeństwo zasobów ludzkich i kontrolę dostępu;

i)	bezpieczeństwo operacji;

j)	bezpieczeństwo łączności;

k)	nabywanie, rozbudowę i utrzymywanie systemów, w tym polityki postępowania z podatnościami i ich ujawniania;

l)	w miarę możliwości politykę dotyczącą przejrzystości kodu źródłowego;

m)	bezpieczeństwo łańcucha dostaw, w tym aspekty związane z bezpieczeństwem relacji między każdym podmiotem Unii a jego bezpośrednimi dostawcami lub usługodawcami;

n)	obsługę incydentów oraz współpracę z CERT-UE, na przykład stałe monitorowanie bezpieczeństwa i rejestrowanie danych związanych z bezpieczeństwem;

o)	zarządzanie ciągłością działania, na przykład zarządzanie kopiami zapasowymi i przywracanie normalnego działania po wystąpieniu sytuacji nadzwyczajnej, i zarządzanie kryzysowe; oraz

p)	promowanie i rozwój programów edukowania, rozwijania umiejętności, podnoszenia świadomości, ćwiczeń i szkoleń w dziedzinie cyberbezpieczeństwa.

Do celów akapitu pierwszego lit. m) podmioty_Unii uwzględniają podatności charakterystyczne dla każdego bezpośredniego dostawcy i usługodawcy oraz ogólną jakość produktów i praktyk w zakresie cyberbezpieczeństwa stosowanych przez ich dostawców i usługodawców, w tym ich procedury bezpiecznego opracowywania.

3.   podmioty Unii stosują co najmniej następujące szczegółowe środki zarządzania ryzykiem w cyberprzestrzeni:

a)	rozwiązania techniczne umożliwiające pracę zdalną i jej utrzymanie;

b)	konkretne kroki zmierzające do przejścia na zasady zerowego zaufania;

c)	stosowanie uwierzytelniania wieloskładnikowego jako normy we wszystkich sieciach i systemach informatycznych;

d)	wykorzystywanie kryptografii i szyfrowania, w szczególności szyfrowania end-to-end, oraz bezpiecznego podpisu cyfrowego;

e)	w stosownych przypadkach bezpieczne systemy łączności głosowej, wizualnej i tekstowej oraz bezpieczne systemy łączności w sytuacjach nadzwyczajnych wewnątrz podmiotu Unii;

f)	proaktywne środki wykrywania i usuwania złośliwego oprogramowania i oprogramowania szpiegującego;

g)	zabezpieczenie łańcucha dostaw oprogramowania poprzez kryteria regulujące opracowywanie i ocenę bezpiecznego oprogramowania;

h)

tworzenie i przyjmowanie programów szkoleń w zakresie cyberbezpieczeństwa dla kierownictwa najwyższego szczebla i członków personelu podmiotu Unii, którym powierzono zadanie zapewnienia skutecznego wdrożenia niniejszego rozporządzenia, przy czym te programy szkoleń muszą być współmierne do przewidzianych zadań i oczekiwanych zdolności;

i)	regularne szkolenia z zakresu cyberbezpieczeństwa dla członków personelu;

j)	w stosownych przypadkach udział w analizach ryzyka dla wzajemnych połączeń między podmiotami Unii;

k)

wzmocnienie zasad udzielania zamówień publicznych, aby ułatwić osiągnięcie wysokiego wspólnego poziomu cyberbezpieczeństwa poprzez: (i) usunięcie barier umownych, które ograniczają wymianę pochodzących od dostawców usług ICT informacji na temat incydentów, podatności i cyberzagrożeń z CERT-UE; (ii) zobowiązania umowne do zgłaszania incydentów, podatności i cyberzagrożeń, a także do ustanowienia odpowiedniego mechanizmu reagowania na incydenty i ich monitorowania.

1.   CERT-UE wchodzi w skład struktury administracyjnej jednej z dyrekcji generalnych Komisji, aby korzystać z komisyjnych struktur wsparcia administracyjnego, zarządzania finansowego i rachunkowego, zachowując jednocześnie swój status autonomicznego, międzyinstytucjonalnego dostawcy usług dla wszystkich podmiotów Unii. Komisja informuje IICB o miejscu CERT-UE w strukturze administracyjnej oraz o wszelkich zmianach w tym zakresie. Komisja dokonuje regularnie przeglądu ustaleń administracyjnych dotyczących CERT-UE oraz każdorazowo przed ustanowieniem wieloletnich ram finansowych na podstawie art. 312 TFUE, aby umożliwić podjęcie odpowiednich działań. Przegląd obejmuje możliwość ustanowienia CERT-UE jako urzędu Unii.

2.   W kwestii stosowania procedur administracyjnych i finansowych szef CERT-UE działa z upoważnienia Komisji oraz pod nadzorem IICB.

3.   Zadania i działania CERT-UE, w tym usługi świadczone przez CERT-UE zgodnie z art. 13 ust. 3, 4, 5 i 7 oraz art. 14 ust. 1 na rzecz podmiotów Unii finansowanych w ramach działu wieloletnich ram finansowych dotyczącego europejskiej administracji publicznej, są finansowane z odrębnej linii budżetowej budżetu Komisji. Stanowiska przeznaczone dla CERT-UE wyszczególnia się w przypisie do planu zatrudnienia Komisji.

4.   podmioty Unii inne niż te wymienione w ust. 3 niniejszego artykułu wnoszą roczny wkład finansowy na rzecz CERT-UE w celu pokrycia kosztów usług świadczonych przez CERT-UE na podstawie tego ustępu. Wkłady opierają się na wskazówkach wydanych przez IICB i są przedmiotem uzgodnień zawartych między każdym podmiotem Unii a CERT-UE w umowach o gwarantowanym poziomie usług. Wkłady muszą odzwierciedlać sprawiedliwy i proporcjonalny udział w całkowitych kosztach świadczonych usług. Ujmuje się je w odrębnej linii budżetowej, o której mowa w ust. 3 niniejszego artykułu, jako wewnętrzne dochody przeznaczone na określony cel, jak przewidziano w art. 21 ust. 3 lit. c) rozporządzenia (UE, Euratom) 2018/1046.

5.   Koszty usług przewidzianych w art. 13 ust. 6 odzyskuje się od podmiotów Unii korzystających z usług CERT-UE. Dochody przypisuje się do linii budżetowych przeznaczonych na pokrycie kosztów.

1.   podmioty Unii oraz CERT-UE przestrzegają obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej zgodnie z art. 339 TFUE lub równoważnymi mającymi zastosowanie ramami.

2.   Rozporządzenie (WE) nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady (10) stosuje się do wniosków o udzielenie publicznego dostępu do dokumentów przechowywanych przez CERT-UE, w tym wynikającego z tego rozporządzenia obowiązku konsultowania się z innymi podmiotami Unii lub – w stosownych przypadkach – z państwami członkowskimi, jeśli przedmiotem wniosku są ich dokumenty.

3.   Postępowanie z informacjami przez podmioty_Unii oraz CERT-UE musi być zgodne z mającymi zastosowanie przepisami dotyczącymi bezpieczeństwa informacji.

1.   podmioty Unii mogą dobrowolnie zgłaszać CERT-UE incydenty, cyberzagrożenia, potencjalne zdarzenia dla cyberbezpieczeństwa i podatności, które ich dotyczą, i przekazywać CERT-UE informacje na ten temat. CERT-UE zapewnia dostępność skutecznych środków łączności, charakteryzujących się wysokim poziomem identyfikowalności, poufności i niezawodności, aby ułatwić wymianę informacji z podmiotami Unii. Przy rozpatrywaniu zgłoszeń CERT-UE może traktować zgłoszenia obowiązkowe priorytetowo względem zgłoszeń dobrowolnych. Bez uszczerbku dla art. 12 dobrowolne zgłoszenie nie może skutkować nałożeniem na zgłaszający podmiot Unii żadnych dodatkowych obowiązków, którym by nie podlegał, gdyby nie dokonał takiego zgłoszenia.

2.   W celu realizacji swojej misji i zadań powierzonych na podstawie art. 13, CERT-UE może zwracać się do podmiotów Unii o przekazanie mu informacji z ich odpowiednich rejestrów zasobów systemów ICT, w tym informacji dotyczących cyberzagrożeń, potencjalnych zdarzeń dla cyberbezpieczeństwa, podatności, oznak naruszenia integralności systemu, ostrzeżeń dotyczących cyberbezpieczeństwa i zaleceń dotyczących konfiguracji narzędzi cyberbezpieczeństwa do celów wykrywania incydentów. Podmiot Unii, do którego się zwrócono, bez zbędnej zwłoki przekazuje wymagane informacje oraz ich wszelkie późniejsze aktualizacje.

3.   CERT-UE może prowadzić z podmiotami Unii wymianę informacji dotyczących konkretnych incydentów ujawniających tożsamość podmiotu Unii, którego dotyczy incydent pod warunkiem, że podmiotu Unii, którego dotyczy incydent, wyrazi na to zgodę. Jeżeli podmiot Unii odmawia zgody, przedstawia CERT-UE uzasadnienie tej decyzji.

4.   podmioty Unii przekazują – na żądanie – Parlamentowi Europejskiemu i Radzie informacje na temat realizacji planów dotyczących cyberbezpieczeństwa.

5.   IICB lub CERT-UE, stosownie do przypadku, udostępniają – na żądanie – Parlamentowi Europejskiemu i Radzie wytyczne, zalecenia i wezwania do działania.

6.   Obowiązki w zakresie wymiany informacji określone w niniejszym artykule nie obejmują:

a)

EUCI;

b)	informacji, których dalsze rozpowszechnianie zostało wykluczone za pomocą widocznego oznakowania, chyba że wyraźnie zezwolono na ich wymianę z CERT-UE.

1.   Incydent uznaje się za znaczący, jeżeli:

a)	spowodował lub może spowodować dotkliwe zakłócenia operacyjne w funkcjonowaniu lub straty finansowe dla danego podmiotu Unii;

b)	wpłynął lub może wpłynąć na inne osoby fizyczne lub prawne, powodując znaczne szkody majątkowe i niemajątkowe.

2.   podmioty Unii przedkładają CERT-UE:

a)

bez zbędnej zwłoki, a w każdym razie w ciągu 24 godzin od powzięcia wiedzy o znaczącym incydencie – wczesne ostrzeżenie, w którym w stosownych przypadkach wskazuje się, że znaczący incydent został przypuszczalnie wywołany działaniem bezprawnym lub działaniem w złym zamiarze lub że mógł wywrzeć wpływ międzyinstytucjonalny lub transgraniczny;

b)

bez zbędnej zwłoki, a w każdym razie w ciągu 72 godzin od powzięcia wiedzy o znaczącym incydencie – zgłoszenie incydentu, w stosownych przypadkach wraz z aktualizacją informacji, o których mowa w lit. a), i ze wskazaniem wstępnej oceny znaczącego incydentu, w tym jego dotkliwości i skutków, a w stosownych przypadkach także oznak naruszenia integralności systemu;

c)	na wniosek CERT-UE – sprawozdanie okresowe na temat odpowiednich aktualizacji statusu;

d)

nie później niż miesiąc po zgłoszeniu incydentu na podstawie lit. b) – sprawozdanie końcowe zawierające następujące elementy: (i) szczegółowy opis incydentu, w tym jego dotkliwości i skutków; (ii) rodzaj zagrożenia lub pierwotną przyczynę, które prawdopodobnie były źródłem incydentu; (iii) zastosowane i wdrażane środki ograniczające ryzyko; (iv) w stosownych przypadkach – transgraniczne lub międzyinstytucjonalne skutki incydentu;

e)	jeżeli incydent nie zakończył się w terminie składania sprawozdania końcowego, o którym mowa w lit. d) – sprawozdanie z postępu prac w danym momencie oraz sprawozdanie końcowe w terminie jednego miesiąca od zakończenia przez nie obsługi incydentu.

3.   Podmiot Unii bez zbędnej zwłoki, a w każdym razie w ciągu 24 godzin od powzięcia wiedzy o znaczącym incydencie, informuje o wystąpieniu znaczącego incydentu wszelkie stosowne odpowiedniki krajowe, o których mowa w art. 17 ust. 1, w państwie członkowskim, w którym podmiot ten ma siedzibę.

4.   podmioty Unii zgłaszają między innymi wszelkie informacje umożliwiające CERT-UE określenie wszelkiego wpływu międzyinstytucjonalnego, wpływu na przyjmujące państwo członkowskie lub transgranicznego wpływu znaczącego incydentu. Bez uszczerbku dla art. 12 samo zgłoszenie nie nakłada na podmiot Unii zwiększonej odpowiedzialności.

5.   W stosownych przypadkach podmioty_Unii bez zbędnej zwłoki powiadamiają użytkowników sieci i systemów informatycznych, których dotyczy incydent, lub użytkowników innych elementów środowiska ICT, których potencjalnie dotyczy znaczący incydent lub poważne cyberzagrożenie, oraz którzy w stosownych przypadkach mają potrzebę podjęcia środków łagodzących, o wszelkich środkach lub środkach zaradczych, które użytkownicy ci mogą zastosować w reakcji na ten incydent lub to zagrożenie. w stosownych przypadkach podmioty_Unii informują tych użytkowników o samym poważnym cyberzagrożeniu.

6.   Jeżeli znaczący incydent lub poważne cyberzagrożenie mają wpływ na sieć i system informatyczny lub element środowiska ICT podmiotu Unii, które jest celowo powiązane ze środowiskiem ICT innego podmiotu Unii, CERT-UE wydaje stosowne ostrzeżenie dotyczące cyberbezpieczeństwa.

7.   podmioty Unii, na wniosek CERT-UE, przekazują mu bez zbędnej zwłoki informacje cyfrowe wygenerowane w wyniku korzystania z urządzeń elektronicznych uczestniczących w  incydentach, które u nich wystąpiły. CERT-UE może dodatkowo sprecyzować, jakiego rodzaju informacji cyfrowych potrzebuje do celów orientacji sytuacyjnej i zareagowania na incydenty.

8.   Co trzy miesiące CERT-UE przedkłada IICB, ENISA, EU INTCEN i sieci CSIRT sprawozdanie podsumowujące zawierające zanonimizowane i zagregowane dane dotyczące znaczących incydentów, incydentów, cyberzagrożeń, potencjalnych zdarzeń dla cyberbezpieczeństwa i podatności na podstawie art. 20 oraz znaczących incydentów zgłoszonych na podstawie ust. 2 niniejszego artykułu. To sprawozdanie podsumowujące stanowi wkład w przedstawiane co dwa lata sprawozdanie na temat stanu cyberbezpieczeństwa w Unii przyjmowane na podstawie art. 18 dyrektywy (UE) 2022/2555.

9.   Do dnia 8 lipca 2024 r. IICB wyda wytyczne lub zalecenia doprecyzowujące zasady składania, format i treść zgłoszeń na podstawie niniejszego artykułu. Przygotowując takie wytyczne lub zalecenia, IICB uwzględnia wszelkie akty wykonawcze przyjęte na podstawie art. 23 ust. 11 dyrektywy (UE) 2022/2555 określające rodzaj informacji, format i procedurę zgłoszeń. CERT-UE rozpowszechnia odpowiednie szczegółowe informacje techniczne w celu umożliwienia proaktywnego wykrywania incydentów, reagowania na nie lub wprowadzania środków łagodzących ich skutki przez podmioty_Unii.

10.   Obowiązki w zakresie zgłaszania incydentów określone w niniejszym artykule nie obejmują:

a)

EUCI;

b)	informacji, których dalsze rozpowszechnianie zostało wykluczone za pomocą widocznego oznakowania, chyba że wyraźnie zezwolono na ich wymianę z CERT-UE.

1.   Aby wspierać na poziomie operacyjnym skoordynowane zarządzanie poważnymi incydentami mającymi wpływ na podmioty_Unii oraz przyczyniać się do regularnej wymiany istotnych informacji między podmiotami Unii i z państwami członkowskimi, IICB ustanawia na podstawie art. 11 lit. q) plan zarządzania kryzysami w cyberprzestrzeni oparty o działania, o których mowa w art. 22 ust. 2, w ścisłej współpracy z CERT-UE i ENISA. Plan zarządzania kryzysami w cyberprzestrzeni obejmuje co najmniej następujące elementy:

a)	ustalenia dotyczące koordynacji i przepływu informacji między podmiotami Unii na potrzeby zarządzania poważnymi incydentami na poziomie operacyjnym;

b)	wspólne obowiązujące procedury działania (SOP);

c)	wspólną taksonomię dotkliwości poważnych incydentów i punktów wywołujących kryzys;

d)	regularne ćwiczenia;

e)	kanały bezpiecznej komunikacji, które mają być używane.

2.   Przedstawiciel Komisji w IICB, z zastrzeżeniem planu zarządzania kryzysami w cyberprzestrzeni ustanowionego na podstawie ust. 1 niniejszego artykułu i bez uszczerbku dla art. 16 ust. 2 akapit pierwszy dyrektywy (UE) 2022/2555, jest punktem kontaktowym do celów wymiany z EU-CyCLONe istotnych informacji dotyczących poważnych incydentów.

3.   CERT-UE koordynuje pomiędzy podmiotami Unii zarządzanie poważnymi incydentami. Prowadzi rejestr dostępnej fachowej wiedzy technicznej, która może być potrzebna, aby zareagować na incydenty w przypadku poważnych incydentów, oraz wspiera IICB w koordynowaniu planów zarządzania kryzysami w cyberprzestrzeni opracowywanych przez podmioty_Unii na wypadek poważnych incydentów, o których to planach mowa w art. 9 ust. 2.

4.   podmioty Unii wnoszą wkład w tworzenie rejestru fachowej wiedzy technicznej, udostępniając aktualizowany co roku wykaz ekspertów dostępnych w ich odpowiednich organizacjach, z wyszczególnieniem ich konkretnych umiejętności technicznych.